Avrupa Parlamentosu (AP), Türk vatandaşlarının Schengen vizesine erişimde karşılaştığı zorluklara dikkat çekerek, Avrupa Birliği (AB) üye ülkelerine konsolosluk kapasitelerini artırma çağrısında bulundu. Strasbourg’da 6 Mayıs’ta görüşülmesi, 7 Mayıs’ta ise oylanması beklenen yıllık Türkiye Raporu’nda, vize başvurularındaki sorunlar "üzüntü verici" olarak tanımlandı.

Schengen Başvurularında Artış ve Ret Oranı

AB Komisyonu’nun verilerine göre, 2023 yılında Türkiye’den Schengen vizesi için 1 milyon 55 bin 885 başvuru yapıldı. Bunların %16,1’i reddedilirken, 867 bin 646 başvuruya olumlu yanıt verildi. Ret oranı önceki yıl %15,7 seviyesindeydi. Başvurulardaki artışın yanı sıra, bazı başvuruların "sistemin kötüye kullanılması" endişesiyle reddedildiği ifade ediliyor.

İltica ve Geri Dönmeyen Vaka Sayıları

AB kaynakları, 2023 yılında Schengen vizesiyle yasal yollarla Avrupa'ya gelen 103 bin Türkiye vatandaşının iltica başvurusunda bulunduğunu bildiriyor. Ayrıca, Schengen bölgesine giriş yaptıktan sonra çıkış yapmayan Türk vatandaşlarının sayısının da azımsanmayacak düzeyde olduğu belirtiliyor. Bu durum, bazı ülkelerde vize süreçlerinde daha sıkı kontrollerin gündeme gelmesine yol açtı.

Vize Muafiyeti Süreci ve Eksik Kalan Kriterler

AP, ticari ve akademik değişim programlarında vize kolaylığına destek verdiğini belirtse de, vize muafiyeti konusunda ilerleme sağlanamamasının nedenini Türkiye’nin eksik kalan kriterlerine bağlıyor. Türkiye’nin yerine getirmesi beklenen son altı kriter arasında; terörle mücadele yasasında reform, kişisel verilerin korunmasına ilişkin yasal uyum ve Geri Kabul Anlaşması'nın tam uygulanması gibi başlıklar yer alıyor.

AP’nin Genel Tutumu ve Türkiye-AB İlişkileri

Rapor, vize sürecindeki teknik ve idari engellerin iki tarafça çözülmesi gerektiğini vurgularken, AB üye devletlerine "konuya ayrılan kaynakları artırmaları" yönünde açık çağrı yapıyor. Türkiye’nin AB adaylığına dair değerlendirmelerde ise hukukun üstünlüğü, insan hakları ve demokrasi alanlarındaki sorunlar öne çıkıyor. Katılım sürecine dair mevcut koşullarda ilerlemenin mümkün olmadığı, ancak stratejik iş birliğinin devam etmesi gerektiği mesajı veriliyor.

Avrupa Parlamentosu’nun vize rejimine yönelik bu çağrısı, Türk vatandaşlarının Avrupa’ya erişimindeki belirsizliklerin ve yapısal sorunların gündemdeki önemini bir kez daha ortaya koyuyor.